ਚਿਰਕਾਲਿਕ ਔਨਲਾਈਨ: ਸਾਡੇ ਜੀਵਨ 'ਤੇ ਇਸਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸਮਝਣਾ
ਅੱਜ ਦੇ ਡਿਜਿਟਲ ਯੁਗ 'ਚ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਆਨਲਾਈਨ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਵਧਦੀ ਸਮੇਂ ਬਿਤਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਜਦ ਕਿ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਸੰਪਰਕ ਦਾ ਪੁਲਿੰਗ ਹੈ, ਇਹ ਇੱਕ ਵਿਆਪਕ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਕਾਰਨ ਵੀ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ: "ਚਿਰਕਾਲਿਕ ਔਨਲਾਈਨ" ਹੋਣਾ। ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਉਹਨਾਂ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਆਪਣੀਆਂ ਡਿਜੀਟਲ ਉਦਯੋਗਾਂ ਨਾਲ ਸਤਤ ਸੰਬੰਧਤ ਹਨ, ਅਕਸਰ ਆਪਣੇ ਵਾਸਤਵਿਕ ਸੰਬੰਧਾਂ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸੁਖ-ਸਮਰੱਥਾ ਦੀ ਕਮਾਈ 'ਤੇ। ਜਦ ਅਸੀਂ ਅੰਤਹੀਨ ਫੀਡਾਂ ਅਤੇ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਅਸੀਂ ਸ਼ਾਇਦ ਗੈਰੀ ਸੰਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਅਣਗਿਰਤ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ ਜੋ ਸਾਡੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹਨ।
ਚਿਰਕਾਲਿਕ ਔਨਲਾਈਨ ਹੋਣ ਦਾ ਸਮਸਿਆ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਵਿਅਕਤੀਕਤਾਂ ਵਿੱਚ ਇਕੱਲਾਪਣ, ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ, ਅਤੇ ਇਥੇ ਤੱਕ ਕਿ ਡਿੱਪ੍ਰੈਸ਼ਨ ਦੇ ਭਾਵਨਾਂ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਦ ਅਸੀਂ ਸਿੱਧਾ ਸਮ੍ਵਾਦਾਂ ਦੇ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਵਿਰਚੁਅਲ ਪਰਸਪਰ ਸੰਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਮਨੁੱਖੀ ਸੰਪਰਕ ਦੀ ਸੰਪਦਾ ਨੂੰ ਖੋ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ। ਇਹ ਇਕ ਅਜਿਹਾ ਗੱਡਾਂ ਬਣਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਅਸੀਂ ਵੱਧੇ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਵੱਖਰਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀਆਂ ਸਕਰੀਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਾਂ। ਇਸ ਸਮਸਿਆ ਦਾ ਭਾਵਾਤਮਕ ਬੋਝ ਮਹੱਤਵਪੂਰਕ ਹੈ; ਇਹ ਸਾਡੇ ਕੰਮ, ਸੰਬੰਧਾਂ, ਅਤੇ ਕੁੱਲ ਸਾਖੀ 'ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਖੁਸ਼ਕਿਸਮਤੀ ਨਾਲ, ਚਿਰਕਾਲਿਕ ਔਨਲਾਈਨ ਹੋਣ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਸਾਡੇ ਸਮੇਂ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਮੁੜ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲੇਖ ਵਿੱਚ, ਅਸੀਂ ਚਿਰਕਾਲਿਕ ਔਨਲਾਈਨ ਹੋਣ ਦਾ ਕੀ ਮਤਲਬ ਹੈ, ਇਹ ਉਸਦੀ ਅਹਮਿਯਤ ਕਿਉਂ ਹੈ, ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਕਿਵੇਂ ਸੁਹਾਜ਼ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਨਿਖਾਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ—ਸਾਡੇ ਆਪ ਨਾਲ ਅਤੇ ਅਨਿਆ ਦੇ ਨਾਲ। ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ, ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਆਪਣੇ ਡਿਜਿਟਲ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਹੋਸ਼ਿਆਰ ਹੋਕੇ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਰਗਰ ਗਿਆਨ ਹੋਵੇਗਾ।

What Is Being Chronically Online?
ਚਿਰਕਾਲੀ ਔਨਲਾਈਨ ਹੋਣਾ ਉਸ ਅਵਸਥਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਡਿਜੀਟਲ ਡਿਵਾਇਸਾਂ ਨਾਲ ਬੇਹੱਦ ਜੁੜਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਅਕਸਰ ਇਹਨਾਂ ਨਾਲ ਮੇਲ-ਜੋਲ ਅਤੇ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਸੁਖ-ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਐਸੇ ਵਿਹਾਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਮਾਜਿਕ ਮੀਡੀਆ ਨੂੰ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਚੈੱਕ ਕਰਨਾ, ਛੇਤੀ-ਛੇਤੀ ਸ਼ੋਅ ਦੇਖਣਾ, ਅਤੇ ਬੇਅੰਤ ਔਨਲਾਈਨ ਚਾਰਚਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈਣਾ। ਇਹ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆ ਜਿਥੇ ਪ੍ਰਵਾਨ ਚੜ੍ਹੀ ਹੈ, ਉਥੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਦਿਨਚਾਰ ਵਿੱਚ ਡੂੰਘਾ ਅੰਦਾਜ਼ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ।
ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਚਿਰਕਾਲੀ ਔਨਲਾਈਨ ਹੋਣ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਜਿਆਦਾ ਮਿਆਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਸਮਾਜਿਕ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ, ਸਟ੍ਰੀਮਿੰਗ ਸੇਵਾਵਾਂ ਅਤੇ ਮੋਬਾਈਲ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਉੱਪਰ ਚੜ੍ਹਦੀ ਦਰਖ਼ਤ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਸਾਨ बना ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਨਿਰੰਤਰ ਜੁੜਾਈ ਆਉਣ ਅਤੇ ਜਾਣ ਵਿੱਚ ਰੇਖਾਂ ਨੂੰ ਧੁੰਦਲਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨੀਕ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਅਧਿਐਨ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਬੇਹੱਦ ਸਕਰੀਨ ਸਮੇਂ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਚਿੰਤਾ, ਡਿਪ੍ਰੈਸ਼ਨ, ਅਤੇ ਨੀਂਦ ਦੀ ਬੰਗਰਤਾ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਹੋਰ ਜਿੰਨਾ ਆਨਲਾਈਨ ਹੋਣਾ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨੀਕ ਪੱਖਾਂ
ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਨਲਾਈਨ ਰਹਿਣਾ ਸਾਡੀ ਮਨੋਸਰਗਰਸ਼ 'ਤੇ ਕੁਝ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਅਸਰ ਕਰਦਾ ਹੈ:
- ਸਮਾਜਿਕ ਤੁਲਨਾ: ਚੁਣੇ ਹੋਏ ਆਨਲਾਈਨ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਦੇਖਣਾ ਅਣਜੋਗਤਾ ਅਤੇ ਨੀਚੀ ਆਤਮ-ਸੰਮਾਨ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਔਰ ਮਿਲਣ ਜਾਂਦੇ ਦੀ ਖੌਫ (FOMO): ਅੱਪਡੇਟ ਰਹਿਣ ਦੀ ਲੋੜ ਚਿੰਤਾ ਅਤੇ ਤੀਜੀ ਆਗਿਆ ਦੇ ਕੇ ਤਕਨੀਕੀ ਜੰਤਰਾਂ ਦੀ ਜ਼ਲਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ।
- ਵਾਸਤਾ ਤੋਂ ਅਣਜਾਣੀ: ਡਿਜਿਟਲ ਸੰਪਰਕਾਂ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਿਰਭਰਤਾ ਸਾਨੂੰ ਅਸਲ ਜੀਵਨ ਦੀ ਸਮਰਥਕ ਗੱਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨੀਕ ਪੱਖਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਸਾਡੇ ਆਨਲਾਈਨ ਆਦਤਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਕ ਹੈ। ਇਹ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਕੇ ਕਿ ਇਹ ਸਾਡੀ ਮਨੋਸਰਗਰਸ਼ 'ਤੇ ਕਿਵੇਂ ਅਸਰ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਕਦਮ ਚੁੱਕ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।
ਲਗਾਤਾਰ ਆਨਲਾਈਨ ਰਹਿਣ ਦੇ ਅਸਰ
ਲਗਾਤਾਰ ਆਨਲਾਈਨ ਰਹਿਣ ਦੇ ਅਸਰ ਸਿਰਫ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਅਛੂਤਾਪਨ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਤੱਕ ਸਿਮਟੇ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਹ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ, ਕੰਮ ਦੀ ਕਾਰਕਿਰਦਗੀ, ਅਤੇ ਕੁੱਲ ਮਿਲਾਕੇ ਜੀਵਨ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਚਲੋ ਇਸ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਨਿਧਾਰਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਉਕਰਣ ਕਰਨ ਦੇ ਤਰੀਕੇ 'ਤੇ ਨੇੜੇ ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ।
ਇਹ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ
ਬਿਹੱਦ ਨਲਾਈਨ ਹੋਣਾ ਅਕਸਰ ਕਈ ਕਾਰਨਾਂ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ:
- ਸੁਵਿਧਾ: ਸਮਾਰਟਫੋਨਾਂ ਅਤੇ ਉੱਚ-ਗਤੀ ਇੰਟਰਨੈਟ ਨਾਲ, ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਨਲਾਈਨ ਦੁਨੀਆਂ ਤੱਕ ਲਗਾਤਾਰ ਪਹੁੰਚ ਹਨ।
- ਸਮਾਜਿਕ ਪੁਸ਼ਟੀ: ਲਾਈਕ, ਸ਼ੇਅਰ ਅਤੇ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਤੁਰੰਤ ਸੰਤੋਸ਼ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਜੁੜੇ ਰਹਿਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ।
- ਭੱਜਣਾ: ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ, ਨਲਾਈਨ ਦੁਨੀਆ ਵਾਸਤਵਿਕ ਜੀਵਨ ਦੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਤੋਂ ਭੱਜਣ ਵਾਸਤੇ ਇੱਕ ਥਾਂ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਮੇਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣਾ ਆਸਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਕੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ
ਲੰਬਰ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਆਨਲਾਈਨ ਹੋਣ ਦੇ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਲਈ, ਇਹ ਰਣਨੀਤੀਆਂ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਗੇ:
- ਗੱਤੀਆਂ ਸਥਾਪਤ ਕਰੋ: ਆਨਲਾਈਨ ਲਿੱਨ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਸਮੇਂ ਬਨਾਓ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰੋ।
- ਆਫਲਾਈਨ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਵੋ: ਉਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ੌਕਾਂ ਜਾਂ ਰੁਚੀਆਂ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰੋ ਜੋ ਸਕਰੀਨਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀਆਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੜ੍ਹਨਾ, ਵਰਜ਼ਿਸ਼ ਕਰਨਾ, ਜਾਂ ਪਿਆਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣਾ।
- ਮਾਈਂਡਫੁਲਨਸ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰੋ: ਮਾਈਂਡਫੁਲਨਸ ਤਕਨੀਕਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ ਤਾਂ ਜੋ ਆਪਣੇ ਆਨਲਾਈਨ ਆਦਤਾਂ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਤੋਂ ਵਾਕਿਫ ਹੋਵੋ।
ਵਿਅਕਤੀਗਤਤਾ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ 'ਤੇ ਮੁੱਖ ਜਾਣਕਾਰੀਆਂ
ਵਿਅਕਤੀਗਤਤਾ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ—ਆਪਣੀਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰਾਂ ਦੀਆਂ—ਸਾਡੇ ਆਨਲਾਈਨ ਅਤੇ ਅਫਲਾਈਨ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਨਿੱਕੀ ਚਟਰਾਈ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੁਧਾਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਕੁਝ ਜਾਣਕਾਰੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣ ਲਈ ਹਨ:
- ਆਤਮ-ਜਾਗਰੂਕਤਾ: ਆਪਣੀ ਵਿਅਕਤੀਗਤਤਾ ਦੀ ਕਿਸਮ ਨੂੰ ਜਾਣਨਾ ਤੁਹਾਡੇ ਆਨਲਾਈਨ ਵਿਵਹਾਰ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਤੁਹਾਡੇ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਿਕ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ: ਦੋਸਤਾਂ ਅਤੇ ਸਾਥੀਆਂ ਦੀਆਂ ਵਿਅਕਤੀਗਤਤਾ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਵਧੇਰੇ ਅਰਥਪੂਰਨ ਸੰਜੋਗਾਂ ਨੂੰ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਗਲਤੀ ਸਮਝਣਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਸੰਚਾਰ ਸਟਾਈਲ: ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਅਕਤੀਗਤਤਾ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਵਿਲੱਖਣ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸੰਚਾਰ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ; ਇਸਨੂੰ ਪਛਾਣਣਾ ਤੁਹਾਡੇ ਆਨਲਾਈਨ ਮਿਥ੍ਰਤਾ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਵਿਵਾਦ ਨਿਵੇਦਨ: ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਅਕਤੀਗਤਤਾ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਵਿਵਾਦ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਹੱਲ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵਿਵਾਦਾਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸੰਭਾਲਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਸਮਾਜਿਕ ਜਰੂਰਤਾਂ: ਕੁਝ ਵਿਅਕਤੀ ਸਮਾਜਿਕ ਸੰਪਰਕ 'ਤੇ ਫ਼ਲਦੇ ਹਨ, ਜਦਕਿ ਹੋਰਾਂ ਨੂੰ ਅਕੈਲੇ ਰਹਿਣਾ ਪਸੰਦ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਜਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨਾ ਤੁਹਾਡੇ ਆਨਲਾਈਨ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਨੂੰ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਡੀਜੀਟਲ ਡੀਟੌਕਸ: ਜਿਹੜੀਆਂ ਵਿਅਕਤੀਗਤਤਾ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅੰਦਰੂਨੀ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਉਹ ਆਨਲਾਈਨ ਦੁਨੀਆ ਤੋਂ ਬ੍ਰੇਕਾਂ 'ਤੇ ਯੋਜਿਤ ਬ੍ਰੇਕਾਂ ਨਾਲ ਫਾਇਦਾ ਲੈ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
- ਸਹਾਇਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ: ਆਪਣੀ ਵਿਅਕਤੀਗਤਤਾ ਦੀ ਕਿਸਮ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਜਰੂਰਤਾਂ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਸਹਾਇਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਲਕਸ਼ ਮੀਟਿੰਗ: ਆਪਣੀਆਂ ਵਿਅਕਤੀਗਤਤਾ ਦੇ ਜਾਣਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵਰਤ ਕੇ ਆਨਲਾਈਨ ਮਿਥ੍ਰਤਾ ਦੇ ਹਕੀਕਤੀ ਲਕਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬਣਾਓ ਜੋ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਿਕ ਭੱਲਾਈ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।
- ਫੀਡਬੈਕ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ: ਆਪਣੇ ਆਨਲਾਈਨ ਆਦਤਾਂ ਬਾਰੇ ਹੋਰਾਂ ਤੋਂ ਫੀਡਬੈਕ ਨੂੰ ਗਲੇ ਲਗਾਓ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸੁਧਾਰ ਲਈ ਕੀਮਤੀ ਨਜ਼ਰੀਏ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਪੋਜ਼ੀਟਿਵ ਬਦਲਾਅ ਲਈ ਪ੍ਰਸੰਨਤਾ ਦੀ ਸਮਝ ਲਾਗੂ ਕਰਨਾ
ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਪੋਜ਼ੀਟਿਵ ਬਦਲਾਅ ਲਿਆਉਣ ਲਈ, ਆਪਣੇ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਸਮਝ ਨੂੰ ਵਿਹਾਰਕ ਤਰੀਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਕਰੋ। ਇੱਥੇ ਕੁਝ ਤਰੀਕੇ ਹਨ:
- ਆਪਣੇ ਆਨਲਾਈਨ ਆਦਤਾਂ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰੋ: ਇਹ ਸਮਾਂ ਲੈ ਕੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰੋ ਕਿ ਤੁਹਾਡੀ ਵਿਅਕਤਿਤੀ ਤੁਹਾਡੇ ਆਨਲਾਈਨ ਵਰਤਾਵ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਮਾਨਤਾ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ? ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਹਕੀਕਤ ਤੋਂ ਭੱਜ ਰਹੇ ਹੋ?
- ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਗੱਲ ਕਰੋ: ਸਮਝ ਅਤੇ ਸਮਰਥਨ ਨੂੰ ਬਢਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਆਨਲਾਈਨ ਸੀਮਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦੋਸਤਾਂ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਕਰੋ।
- ਆਫਲਾਈਨ ਇਕੱਠਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰੋ: ਐਸੇ ਗਤਿਵਿਧੀਆਂ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕਰੋ ਜੋ ਮੁਖਆਮਨੇ ਦੇ ਨਾਲ ਵਿੱਚ ਸੰਵਾਦ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਹਕੀਕਤ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਣਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਕਿਸਮਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਦੇ ਫਾਇਦੇ
ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਕਿਸਮਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਨਾਲ ਕਈ ਫਾਇਦੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ:
- ਸੰਬੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ: ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਕਿਸਮਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਜਾਣਣ ਨਾਲ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸੰਬੰਧ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਇੱਕ ਐਕਸਟ੍ਰੋਵਰ ਸ਼ੁਰੂ ਆਵਾਂ-ਗਵਾਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂਕਿ ਇੱਕ ਇੰਟਰੋਵਰ ਹੋਰ ਸੰਗਠਿਤ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਆਤਮ-ਮਰਿਆਦਾ ਵਿੱਚ ਵਧੋਤਰੀ: ਆਪਣੀਆਂ ਤਾਕਤਾਂ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਕਰਨਾ ਤੁਹਾਡੇ ਆਤਮਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਹੋਰਾਂ ਨਾਲ ਮਤਲਬੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਜੁੜਨਾ ਆਸਾਨ ਹੋ ਜਾਂدا ਹੈ।
- ਬਰਾਬਰੀ ਦਾ ਟਕਰਾ ਸੰਭਾਲਣ: ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਫਰਕਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਤੁਹਾਨੂੰ ਟਕਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਨੇਵੀਗੇਟ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਸਿਹਤਮੰਦ ਹੱਲਾਂ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
Potential Pitfalls to Avoid
While understanding personality types can be beneficial, there are pitfalls to be aware of:
- Overgeneralization: Avoid pigeonholing individuals based on their personality type; everyone is unique and may not fit neatly into categories.
- Neglecting Self-Care: Focusing too much on online interactions can lead to burnout. Remember to prioritize self-care.
- Ignoring Red Flags: Be mindful of unhealthy online behaviors in yourself and others. Recognizing these can prevent deeper issues from developing.
ਨਵੀਂ ਰਿਸਰਚ: ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸਮਾਜਿਕ ਮੀਡੀਆ ਰਣਨੀਤੀਆਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ
2017 ਦੀ ਅਨੁਭਵਾਤਮਕ ਰਿਸਰਚ Tajudeen et al. ਦੇ ਦੁਆਰਾ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜਿਕ ਮੀਡੀਆ ਦੇ ਉਪਯੋਗ ਦੀ ਗਤੀਧਾਰੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਫਾਇਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬਦੀ ਹੈ। ਪੂਰੇ ਅਧਿਆਇ ਵਿੱਚ ਦੀਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸਮਾਜਿਕ ਮੀਡੀਆ ਦੇ ਇੱਕ ਇਕੱਤਰਿਤ ਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਿਆਂ ਧਨਪਾਤੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੀ ਸੰਚਾਰ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਅਤੇ ਇਹ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਨੂੰ ਜਾਇਜ਼ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਮਾਜਿਕ ਮੀਡੀਆ ਨੇ ਉਪਯੋਗ ਦੇ ਪੂਰਵਪ੍ਰਵਿਰਤੀਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਕੇ, ਇਹ ਅਧਿਆਇ ਉਹਨਾਂ ਕੀਮਤੀ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾਜਿਕ ਮੀਡੀਆ ਦੇ ਜੁੜਾਅ ਦੇ ਫਾਇਦਿਆਂ ਨੂੰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਰੋ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਜੋ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸਮਾਜਿਕ ਮੀਡੀਆ ਰਣਨੀਤੀਆਂ ਨੂੰ ਇਕੱਤਰਿਤ ਕਰਦੀਆ ਹਨ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨਾਲ ਸੰਚਾਰ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਦੇਖ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ ਅਤੇ ਜੁੜਾਅ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਨ ਵਜੋਂ, ਇੱਕ ਗੈਰ-ਮੁਨਾਫਾ ਸੰਸਥਾ ਸਮਾਜਿਕ ਮੀਡੀਆ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਦਾ ਅਸਰ ਦਰਸਾਏ, ਸਮੁਦਾਇ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਸਹਿਯੋਗ ਅਤੇ ਫੰਡ ਬਣਾਵੇ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਇੱਕ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਇਕਾਈ ਇਹਨਾਂ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਕਸਤਮਰ ਫੀਡਬੈਕ ਇਕੱਠਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਉਤਪਾਦ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਕਸਤਮਰ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਵਿੱਚ ਬੇਹੱਦ ਕੀਮਤੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਰਿਸਰਚ ਸਮਾਜਿਕ ਮੀਡੀਆ ਦੇ ਉਪਯੋਗ ਲਈ ਇੱਕ ਸੰਰਚਿਤ ਪਹੁੰਚ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕਰਦੀਆਂ ਹੈ ਕਿ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਆਪਣੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਲੋੜਾਂ ਲਈ ਸਾਫ਼ ਲਕਸ਼ ਅਤੇ ਰਣਨੀਤੀਆਂ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ। ਇਸ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕਿ ਸਟਾਫ ਨੂੰ ਸਮਾਜਿਕ ਮੀਡੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਅਮਲਾਂ ਦੀ ਟਰੇਨਿੰਗ ਦੇਣਾ, ਲਗੂ ਕਰਨ ਅਤੇ ਨਤੀਜੇ ਟ੍ਰੈਕ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰna, ਅਤੇ ਫੀਡਬੈਕ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਰਣਨੀਤੀਆਂ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖ ਕੇ ਅਨੁਕੂਲਿਤ ਕਰਨਾ।
FAQs
ਮੈਂ ਕਿਵੇਂ ਜਾਣ ਸਕਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਮੈਂ ਲਗਾਤਾਰ ਆਨਲਾਈਨ ਹਾਂ?
ਆਪਣੀਆਂ ਆਨਲਾਈਨ ਆਦਤਾਂ ਨਾਲ ਸਚੇਤ ਰਹਿਣਾ ਪਹਿਲਾ ਕਦਮ ਹੈ। ਦਿਸਣ ਵਾਲੇ ਚਿੰਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ: ਆਪਣੇ ਡਿਵਾਈਸ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੋਣ 'ਤੇ ਚਿੰਤਤ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਾ, ਅਸਲੀ ਜੀਵਨ ਦੇ ਸੰਬੰਧਾਂ ਦੀ ਥਾਂ ਆਨਲਾਈਨ ਇੰਟਰਐਕਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦੇਣਾ, ਅਤੇ ਬ੍ਰਾਊਜ਼ਿੰਗ ਕਰਦਿਆਂ ਸਮਾਂ ਗੁਆਬਣਾ।
ਮੈਂ ਆਨਲਾਈਨ ਅਤੇ ਆਫਲਾਈਨ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਕਿਵੇਂ ਸੰਤੁਲਨ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹਾਂ?
ਸਪਸ਼ਟ ਸਮੇਂ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰ ਕੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰੋ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਸਮਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਤੁਸੀਂ ਆਨਲਾਈਨ ਹੋਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਾਲਣਾ ਕਰੋ। ਉਹ ਆਫਲਾਈਨ ਗਤਿਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਵੋ ਜੋ ਤੁਹਾਨੂੰ ਖੁਸ਼ੀ ਦਿੰਦੀ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸ਼ੌਕ ਜਾਂ ਦੋਸਤਾਂ ਨਾਲ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣਾ।
ਕੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਵਿਅਕਤਿਤਵ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਬਦਲ ਸਕਦੇ ਹਨ?
ਹਾਂ, ਵਿਅਕਤਿਤਵ ਦੇ ਗੁਣ ਜੀਵਨ ਦੇ ਤਜੁਰਬਿਆਂ, ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਵਿਕਾਸ, ਅਤੇ ਬਦਲਦੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਕਾਰਨ ਵਿਕਸਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਲਚਕੀਲੇ ਅਤੇ ਖੁਲੇ ਰਹਿਣਾ ਜਰੂਰੀ ਹੈ।
ਮੈਂ ਚਿਰਕਾਲੀ ਨਲਾਈਨ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਦੋਸਤ ਦੀ ਕਿਵੇਂ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹਾਂ?
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਫਲਾਈਨ ਗਤਿਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਅਤੇ ਇੱਕਠੇ ਗੁਢੀ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰੋ। ਧੀਰਜ ਰੱਖੋ ਅਤੇ ਸਮਝਦਾਰੀ ਨਾਲ ਵਵਹਾਰ ਕਰੋ, ਕਿਉਂਕਿ ਬਦਲਾਅ ਵਿੱਚ ਸਮਾਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ।
ਵਿਕਲਪ ਕਿਹੜੇ ਹਨ ਜਿਹੜੇ ਆਨਲਾਈਨ ਆਦਤਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਬੰਧਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਉਪਲਬਧ ਹਨ?
ਕਈ ਐਪਸ ਅਤੇ ਟੂਲ ਹਨ ਜੋ ਸਕਰੀਨ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਬੰਧਿਤ ਕਰਨ, ਸਮਜ਼ਣਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਆਨਲਾਈਨ ਆਦਤਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ডিজ਼ਾਈਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨਾ ਕੌਮੀ ਮਦਦ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਨਤੀਜੇ
ਬੀਮਾਰੀ ਰੂਪ ਵਿਚ ਆਨਲਾਈਨ ਰਹਿਣ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਅੱਜ ਦੇ ਡਿਜਿਟਲ ਪਰਿਪੇਖ ਵਿੱਚ ਅਤਿਅਵਸ਼ਕ ਹੈ। ਇਹ ਸਮਝ ਕੇ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਸਾਡੇ ਆਨਲਾਈਨ ਵੇਵਹਾਰ ਸਾਡੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਅਸੀਂ ਟెకਨੋਲੋਜੀ ਨਾਲ ਸਿਹਤਮੰਦ ਜੁੜਾਅ ਵੱਲ ਕਦਮ ਚੁੱਕ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਕਿਸਮਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝ ਕੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਿਆਨਵਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਗਲੇ ਲਗਾਉਣ ਨਾਲ ਗਹਿਰੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਡਿਜਿਟਲ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਚਲ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਆਓ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਬਿਤਾਏ ਪਲਾਂ ਦੀ ਕੀਮਤ ਸਮਝੀਏ, ਅਤੇ ਅਜਿਹੇ ਅਸਲ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਨੂੰ ਸੰਵਾਰਦੇ ਰਹੀਏ ਜੋ ਸਾਡੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਕਿrainch ਯੋਗ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ।